W związku ze zmianami ustawy o charakterystyce energetycznej budynków, które weszły w życie tuż przed majówką (28.04.2023 r.), wielu właścicieli domów i mieszkań zadaje sobie pytanie co się zmieni po wejściu w życie nowelizacji.

Poniżej odpowiemy na najważniejsze pytania związane ze zmianami, w tym m.in. czy wszystkie budynki muszą mieć świadectwo energetyczne, kto i na ile je wystawia, czy za jego brak grożą kary, a także co oznacza tzw. obowiązek informacji w reklamie.

fot. Kancelaria Prawna Chałas i Wspólnicy

Świadectwa energetyczne budynków nie są żadną nowością - obowiązują w Polsce już od kilku lat i jak dotąd również były wymagane przy sprzedaży lub najmie nieruchomości, ale w praktyce rzadko sporządzane i przekazywane. Nowelizacja wynika z przepisów prawa europejskiego i ma na celu doprecyzować dotychczasowe przepisy i zwiększyć ich skuteczność, a w konsekwencji promować budownictwo efektywne energetycznie i zwiększyć świadomość społeczną w zakresie możliwości uzyskania oszczędności energii w budynkach.

Prostota i naturalność

Chodzi o dokument, który określa zapotrzebowanie na energię w związku z użytkowaniem budynku lub jego części (energię na potrzeby m.in. ogrzewania, wentylacji czy przygotowania ciepłej wody użytkowej). Obowiązkowo takie świadectwo muszą mieć:

• inwestorzy indywidualni oraz deweloperzy, którzy muszą dołączyć kopię świadectwa do zawiadomienia o ukończeniu budowy lub wniosku o pozwolenie na użytkowanie (z obowiązku tego wyłączone są domu do 70 m2 zabudowy do celów własnych mieszkaniowych);
• domy i mieszkania przeznaczone na sprzedaż lub wynajem;
• budynki wybudowane przed 2009 rokiem - jeśli budynek taki przejdzie modernizację.

Świadectwo charakterystyki energetycznej nie jest wymagane kiedy wykorzystujemy istniejący budynek lub lokal "na własny użytek", tj. nie zamierzamy go sprzedawać lub wynajmować.

Co ważne, nabywca lub najemca nieruchomości nie może zrzec się prawa do otrzymania świadectwa energetycznego.

Prostota i naturalność

Nowe przepisy określają, że świadectwo energetyczne może wykonać osoba wpisana do wykazu osób uprawnionych w centralnym rejestrze charakterystyki energetycznej budynków, który prowadzi Minister Rozwoju i Technologii jako minister właściwy ds. budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa. Wykaz takich osób znajdziemy na stronie internetowej ministerstwa: https://rejestrcheb.mrit.gov.pl/rejestr-uprawnionych.

Świadectwo charakterystyki energetycznej jest ważne przez 10 lat od dnia sporządzenia, chyba że w budynku lub lokalu będzie przeprowadzony remont, który będzie miał wpływ na poziom zużycia energii (np. wymiana okien, docieplenie budynku) - wówczas świadectwo straci ważność i trzeba będzie je odnowić.

O co chodzi z obowiązkiem informacji w reklamie?

W nowelizacji ustawy przewidziano, że właściciele chcący sprzedać lub wynająć budynki lub lokale, dla których sporządzono świadectwo energetyczne, mają obowiązek podać w ogłoszeniu lub reklamie dotyczących sprzedaży lub najmu:

• wskaźniki rocznego zapotrzebowania na energię użytkową, energię końcową, nieodnawialną energię pierwotną,
• udział odnawialnych źródeł energii w rocznym zapotrzebowaniu na energię końcową,
• jednostkową wielkość emisji CO₂.

Czy za brak świadectwa energetycznego grożą kary?

Ustawodawca przewidział dla osób sporządzających świadectwa energetyczne rygor odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń, a dla właścicieli nieruchomości karę grzywny za niedołączenie świadectwa przy sprzedaży czy wynajmie nieruchomości.

Wprowadzone zmiany niewątpliwie wpisują się w realizację działań mających na celu poprawę jakości powietrza w Polsce. Wskazuje się, że wzmocnienie funkcjonowania systemu oceny efektywności energetycznej będzie miało duży wpływ przede wszystkim na ograniczenie zużycia energii i nośników energii przez budynki, ale również na ograniczenie stosowania najmniej efektywnych źródeł ciepła stosowanych w budynkach w Polsce.

Autor: Radca prawny, Sylwia Werpachowska, Kancelaria Prawna Chałas i Wspólnicy